Czy miedź jest ekologiczna?
Odkryta już 11 tysięcy lat temu miedź odegrała ogromną rolę w rozwoju naszej cywilizacji, a dziś stawiamy przed nią chyba najważniejsze zadanie w historii – ma uratować ludzkość jako jeden z ekologicznych materiałów przyszłości.
Co sprawia, że miedź przyczynia się do ochrony planety? Jak się ją wykorzystuje do budowy „zielonej”, zrównoważonej przyszłości?
Miedź jest jednym z najlepszych przewodników prądu i ciepła
Miedź wyróżnia się efektywnością pod kątem przewodności energetycznej i cieplnej, a że jest też ponadprzeciętnie trwała, to coraz chętniej i szerzej wykorzystuje się ją w przemyśle, budownictwie i transporcie. Jest głównym „ogniwem” transformacji energetycznej, bazowym materiałem do budowy wydajnej infrastruktury (od kabli i przewodów, przez silniki i transformatory, aż po systemy magazynowania energii), w tym różnych rodzajów instalacji odnawialnych źródeł energii.
Miedź podnosi wydajność infrastruktury energetycznej, ciepłowniczej i chłodniczej
Za pomocą miedzi poprawia się efektywność energetyczną infrastruktury. To pozwala zmniejszyć emisję CO2 o miliony ton rocznie, co oznacza, że miedź ma bardzo pozytywny wpływ na ekologię. Miedź jest też wyjątkowo plastyczna i łatwa w obróbce, więc nadaje się do tworzenia skomplikowanych komponentów, takich jak np. ogniwa fotowoltaiczne, transformatory i falowniki czy uziemienie. Odporność miedzi na wilgoć umożliwia montaż instalacji OZE w niesprzyjających warunkach, np. turbin wiatrowych w morzu.
Miedź przyczynia się również do rozwoju elektromobilności, a dzięki niej coraz więcej kierowców może już korzystać z szybkich, elektronicznych stacji ładowania swoich pojazdów.
Także energooszczędne budownictwo coraz częściej polega na miedzi, stawiając na maksymalną opłacalność przenoszenia energii i odzysk ciepła. W tym wydaniu jedną z najważniejszych ról miedź odgrywa w instalacjach HVAC:
- zmniejsza rozmiary i wagę instalacji (mniejsza średnica rur),
- umożliwia stosowanie przyjaznych środowisku, bezpiecznych czynników chłodniczych,
- zwiększa efektywność wymienników i pomp ciepła (dzięki temu powstają nowe generacje tych urządzeń).
W budownictwie i energetyce miedź zmniejsza koszty – i finansowe, i środowiskowe. W Electris, produkując komponenty z miedzi stosujemy wiele klasycznych metod jej obróbki (np. toczenie, frezowanie, lutowanie, gięcie, wykrawanie, cięcie, szlifowanie) oraz technologię CNC, co pozwala na szybką i ekonomiczną, ale i precyzyjną produkcję nisko- i wielkoseryjną.
Miedź imponuje odpornością i trwałością
Trwałość elementu miedzianego szacuje się na kilkaset lat – miedź nie koroduje, nie trzeba jej konserwować, a jest odporna na niekorzystne czynniki (niską i wysoką temperaturę, oddziaływanie chemikaliów, wysokie ciśnienie).
Wymienia się już ponad sto zastosowań miedzi w budownictwie ekologicznym:
- od hydrauliki i oświetlenia,
- przez energooszczędne instalacje,
- po pokrycia dachowe i wyposażenie wnętrz.
Miedź chroni zdrowie ludzi
Miedź oraz jej stopy mają właściwości przeciwdrobnoustrojowe – na powierzchni miedzi w ciągu tylko dwóch godzin obciążenie biologiczne zmniejsza się o 99,9%.
Zastosowanie miedzi w instalacjach, np. sanitarnych i HVAC, zapobiega rozwojowi mikroorganizmów groźnych dla zdrowia – np. legionelli w instalacjach wody pitnej czy pleśni i grzybów w klimatyzacji. Powierzchnie miedziane – armatura domowa i wyposażenie w obiektach publicznych, zmniejszają ryzyko rozprzestrzeniania się chorobotwórczych patogenów, przeciwdziałając epidemiom.
Miedź przetwarza się w 100%, w nieskończoność i bezstratnie
Miedź przetwarza się wielokrotnie, bez utraty jej właściwości i jakości – szacuje się, że aż 80% wydobytej do tej pory miedzi jest ciągle w użyciu lub można ją przetworzyć i że blisko połowa zapotrzebowania na miedź w Europie jest już teraz zaspokajana w formie surowca wtórnego. Recykling miedzi pochłania 20% energii w stosunku do tej wykorzystywanej do wydobycia i obróbki, a to zmniejsza emisję CO2. Miedź odzyskuje się podczas produkcji fabrycznej (przetapianie ścinków), ale też z wyeksploatowanych elementów instalacji i urządzeń elektronicznych.
Zamknięty obieg miedzi, czyli „materiał przyszłości”
Standardowy komputer zawiera ponad 1,5 kg miedzi, budynek mieszkalny średnio 100 kg, a turbina wiatrowa nawet kilka ton. Wymiana instalacji w domu, rozbiórka budynku, zużyty sprzęt elektroniczny, kable, przewody – niepotrzebną miedź można oddać i podarować jej tym samym drugie życie.
Miedź milbera, miedź biała i inne, czyli miedź z odzysku
Najbardziej pożądanym rodzajem miedzi pod kątem przetwarzania jest tzw. miedź milbera. Jak wygląda? Jest jasna i błyszcząca, połyskliwa, niepokryta patyną i bez jakichkolwiek oznak utlenienia. Z reguły uzyskuje się ją np. z miedzianych kabli, przewodów i zwojów drutu. Musi być pozbawiona izolacji, lakierów, smaru czy oliwy i niezanieczyszczona żelazem lub innymi metalami kolorowymi.
Chętnie pozyskuje się także:
- czystą miedź kawałkową, zazwyczaj o grubości minimum 1-2 mm (która pochodzi najczęściej z instalacji grzewczych) lub w formie płaskowników i blach oraz rur miedzianych;
- miedź w formie wiórów, powstałych m.in. w trakcie obróbki mechanicznej miedzi, miedź w formie ażurów i miedź nawojową, mającą formę uzwojeń, okablowań czy przewodów;
- miedź białą, pobieloną, która zawiera z reguły około 98% czystej miedzi i 2% dodatków takich jak cyna, aluminium, mosiądz czy srebro; miedź biała jest często posrebrzana – zamiast standardowego czerwonego, rudawego koloru, jest wtedy biała lub srebrzysta i w takiej formie wykorzystuje się ją w zwojach drucianych, rurach i częściach instalacji elektrycznych;
- elementy z brązu, stopu miedzi z cyną, aluminium, krzemem, ołowiem lub innym, który stanowi 2% zawartości materiału; brąz spotyka się pod postacią m.in. śrub, sprężyn, rur, węży, wałów, tulei, panewek i części maszyn;
- elementy z mosiądzu, stopu miedzi z cynkiem, którego zawartość może sięgać nawet 40%, a który jest wykorzystywany m.in. do produkcji armatury, części maszyn, śrub, nakrętek, wkrętów, klamek, balustrad, kłódek i dekoracji.
Ekologiczna miedź w codziennej działalności Electris
W Electris wyprodukowaliśmy miliony części miedzianych, które pracują wewnątrz największych projektów na świecie. Ciągle też się rozwijamy i poszukujemy nowych rozwiązań, a bardzo ważną częścią naszej pracy jest opracowywanie komponentów miedzianych dla sektora odnawialnych źródeł energii, takich jak systemy fotowoltaiczne i solarne, wiatrowe czy chłodzące. Produkujemy komponenty miedziane dla różnych branż – od produkcji energii, przez transport i budownictwo, po wydobycie czy przemysł ciężki. Zdajemy sobie sprawę z tego, jak wiele zalet ma miedź i jak wiele elementów można z niego wykonać.
Ponieważ zrównoważony rozwój i ochrona środowiska to ogromnie ważne aspekty naszej działalności, cieszymy się, że główny surowiec, z którego produkujemy, jest ekologiczny i nadający się do ponownej obróbki. Wszystkie odpady produkcyjne i niezużytą miedź odsyłamy do huty miedzi, aby mogły zostać przetopione i wykorzystane w przyszłości na nowo.